۱۳۹۴ شهریور ۲۰, جمعه

پس از هفتاد سال

کوێستان فتوحی
گامی ارزشمند
حزب دمکرات کردستان، دارای تاریخی پر افتخار و درخشان از مبارزەای بی‌وقفە در راه نیل بە آزادی و تحقق حق تعیین سرنوشت برای خلق کرد است. صفحات این مبارزە سرشار از دستاوردهای ارزشمند و دمکراتیکی است کە بر اعتبار و پرستیژ حزب در بین محافل و مجامع کردستانی، ایرانی و خارج از کشور افزودە است. یکی از این دستاوردها کە حزب دمکرات هموارە با مباهات از آن یاد می‌کند، وجود سازمان زنان و حضور فعال بانوان در صفوف این حزب است. تأسیس سازمان ویژەی زنان، اولین گامی بود کە در دورەی جمهوری کردستان بە هدف بە میدان کشاندن زنان در جهت کسب حقوق و آزادی‌هایشان، برداشتە شد. اقدامی حائز اهمیت کە بر بافت جامعەی کردستان و بویژە در منطقەی مکریان بسیار اثرگذار بود.
اینک کە حزب دمکرات بمثابەی باسابقەترین و تودەای‌ترین حزب کردستان ایران، پا بە هشتمین 

دهە از حیات خود نهادە است، با آنکە از تاریخ درخشانی برخورداراست، بدون تردید از جهات بسیاری بر بار مسئولیت خود نیز افزودە است. در خصوص زنان نیز بطریق اولی، چون حزب کردستان نخستین حزبی بودە کە ازمنظری مدرن و مترقی بدان نگریستە، اکنون مسئولیت سنگینی را باید متحمل گردد. جای دارد درهفتادمین سال از حیات حزب، نگاهی بە نقش زنان در صفوف حزب بیاندازیم و بدانیم تا چە اندازە قادر گشتە در راستای ایدەی جمهوری کردستان در خصوص زنان، گام بردارد. در پیوند با زنان، اگر تاریخ طولانی حزب را بازخوانی کنیم، قبل از هر چیز این سوألات مطرح می‌شوند:
پیشوا قاضی محمد ٧٠ سال پیش آوردن زنان میدان مبارزە در همەی عرصەهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و غیرە، مرزها و سنت‌های تقلیدی جامعەی کردستان را در هم شکست، آیا حزب دمکرات کە وارث و ادامەدهندەی راه ایشان است، قادر بودە این روند را بخوبی بە پیش برد و جهت اکتیو کردن زنان، طرح و برنامەای ارائە دهد؟ آیا زنان تا چە اندازەای توانستەاند در حزب قاضی محمد فعال باشند و بر تغییر واقع اجتماعی و ساختار حزب تأثیر بگذارند؟ جواب این پرسش‌ها را می‌توان با نگاهی گذرا بە تاریخ حزب دمکرات و نقش زنان در آن، دریافت.
با اطمینان می‌توان گفت تأسیس جمهوری کردستان و چگونگی ادارەی مناطق تحت کنترل این جمهوری، تأثیرات شگرفی بر بیداری و آگاە سازی جامعەی کردستان نهادە است. اما با توجە بە ساختار و بافت حزبی کە مٶسس جمهوری کردستان بود، می‌بینیم این حزب بر پایەی پیشرفت‌های اجتماعی و شرایط روز، بویژە پس از انقلاب ١٣٥٧، حداقل در صفوف خود نتوانستە در حد انتظار ایدەهای بنیانگذار حزب را عملی گرداند و در همان حال زنان نیز نتوانستند نقش فعالی کە درخور آنان است، ایفا نمایند.
(مطرح کردن کاستی‌ها در این خصوص. بدان معنا نیست کە از ارزش و اهمیت کارهایی کە حزب دمکرات در دهەهای گذشتە، خصوصأ در دهەی ٦٠ خورشیدی در برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی بە انجام رساندە است، بکاهیم. در آن برهە، حزب دمکرات حاکمیت بخش بزرگی از کردستان را در دست داشت و باجدیت بە مقابلە با آداب و سنن زن ستیزانە در جامعە برخواست و در بیداری زنان و آگاه ساختن آنان از حقوق خود پیگیر بود.)
با این وصف اگر ساختار حزب را بررسی کنیم می‌بینیم حتی در این مرحلە نیز حضور و نقش زنان، در گرو قید و بندهایی است کە آبشخور آن، جهان بینی و تفکر مردسالارانە بر جامعە است. هرچند حزب دمکرات در راستای اهداف جمهوری کردستان گام برمی‌دارد، ولی تاکنون نیز نخواستە و یا نتوانستە خود را از تفکر مردسالاری و قید و بندهای مربوطە برهاند. بدیهی است امروز هیچ دستاویز و بهانەای نمی‌تواند این مسألە را از دید روشنفکران و مدافعان برابری حقوق زنان و مردان پوشیدە نگە دارد کە حزبی سکولار، دمکرات و چپ در قبال وضعیت زنان در جامعە و در داخل صفوف خود، مواضع و تصمیماتش در حد انتظار نباشد.
البتە اگر نە همەی احزاب کردستان، ولی اکثریت آنها زیر ساختی مردسالارانە داشتە و اهمیت چندانی بە نقش زنان ندادەاند؛ بە همین دلیل بیشتر زنانی کە بە این احزاب پیوستەاند، توان درهم شکستن قید و بند موجود و اندیشەی مرد سالار را نداشتەاند.
لازمەی اکتیف شدن زنان و ایفای نقش آنان درهر حزبی بە اعتقادعمیق بە برابری زنان و مردان وابستە است و نباید در حد شعاری پر طمطراق بدان نگریست. این عملی ساختن رٶیای جامعەای آزاد و پیشرفتەای است کە حزبی سکولار و دمکرات و پیشرو باید برای ایجاد آن بکوشد. برای تحقق برابری زنان و مردان باید بە جنگ اندیشەهای زن ستیزانە رفت؛ ایجاد تغییر در وضعیت زنان و یا اهمیت دادن بە نقش آنان در صفوف احزاب، بدون انتقاد بی‌رحمانە از آداب و رسوم رایج در جامعە و تفکر مرد محوری و در عین حال، زیر پا نهادن مرزهای تقلیدی(تقلید از مردان) کە اعتماد بە نفس را از زنان سلب کردە؛ غیر ممکن است و هیچ تغییر و تحولی تنها با شعار و یا حتی تدوین و تصویب قانون بوجود نخواهد آمد.
مصوبات حزب دمکرات
اگر بە مصوبات حزب دمکرات در خصوص برابری ، حقوق و وظایف زنان بنگریم، شاید کمترین انتقادی بر آن وارد نباشد، ولی برای نهادینە و اجرا کردن تصمیمات و مصوبات مذکور، اهتمام و جدیتی در خور اهمیت مسألە لازم است. اگر فرهنگ مردسالاری و پارەای از آداب و سنن منسوخ در جامعەی کردستان، در گذشتە سد راە پیشرفت و اعتلای عقلانیت فکری و فرهنگی در جامعە و بالاخص در زنان بودە، در چند دهەی اخیر و در ساختار و بافت حزب، ارادەای توانمند برای مقابلە با این فرهنگ و عملی ساختن مصوبات حزب در این خصوص مشاهدە نشدەاست. بە عبارتی دیگر پرورش فکری و فرهنگی افراد از سوی رهبری حزب با مصوبات مندرج در برنامەی حزب همخوان نبودەاست. باور بە برابری و عدالت در میان انسان‌ها (بویژە برابری زنان و مردان) را باید در نوع آموزش و تکوین دستگاە فکری انسان‌ها، در ابعاد فردی و اجتماعی جستجو کرد. در چارچوب حزب و در مناسبات درون حزبی نیز حزب دمکرات اهمیت چندانی بە آموزش اندیشەی برابری طلبانە ندادە و لذا نتوانستە آن را در صفوف خود نهادینە کند. رهبران حزب دمکرات بە کرات متذکر شدەاند کە بدلیل وجود جنگ با رژیم و شرایط ویژەی کردستان ، حزب نتوانستە است اهداف خود در خصوص زنان را در جامعە!! پیادە کند! اما این سخنان تا کی می‌توانند نسل امروز و فردای کردستان را قانع کنند؟
رهبری حزب با پدیدەای کە زن را بمثابەی موجودی ضعیف توصیف می‌کند، مقابلە نکردە است، بەهمین دلیل تا این اواخر حضور زنان در میدان مبارزە سیاسی و نظامی در افکار عمومی مردم کردستان و حتی برای برخی از فعالان حزبی نیز نامأنوس بودە و یا با دیدەی تردید بدان نگریستە می‌شد. لذا اینک نیز می‌بینیم پس از گذشت سال‌ها از حیات جمهوری کردستان، تغییر و تحولاتی کە در جامعەی کردستان بە وقوع پیوستە و مشارکت زنان درعرصەهای گوناگون، دست‌کم در صفوف حزب دمکرات، در مقایسە با تغییر و تحولات و پیشرفت‌های جهانی، کمرنگ است. درصد کم حضور زنان در صفوف حزب و در سطح رهبری گواه این امر است.
در اینکە هموارە بە زنان بە دیدەی پشتیبان و حامیان اصلی مبارزەی حق طلبانەی خلق کرد نگریستە شدە، تردیدی نیست، اما در عمل و در ساختار حزبی این حامیان! بیشتر بسان نیرویی ضعیف و دنبالەرو بە حساب آمدە و خود زنان نیز قادر نبودەاند از این حالت بدرآیند. برغم همەی موانع و مشکلات، زنان در جنبش خلق کرد شرکت داشتند و در مانیفست حزب نیز بر برابری حقوق زن و مرد تأکید شدەاست، اما در عرصەی عمل و در مناسبات درون حزبی، زنان همچنان در حاشیە هستند. چرا کە مدیریت، تصمیم گیری و نهادهای آموزشی حزب نە تنها در دست مردها بودەاند، بلکە اکثریت این افراد، نگاهی مردسالارانە بە زنان داشتە و حامل فرهنگی بودەاند کە زنان را بمثابەی موجودی ضعیف، درماندە و در بهترین حالت، پشتیبان مردان می‌نگرد و نە نیرویی کە می‌تواند رأسا در میدان حضور داشتەباشد.
بدون تردید این مسألە بە بررسی زیادی نیاز دارد، با این وصف مشخص است کە شمار زنان نسبت بە مردان در مسئولیت‌های کلیدی حزب بسیار کم است. البتە پیداست بە دلیل دیدگاە حاکم بر جامعە، طبیعی است شمار زنان مبارز در حزب کمتر از مردان باشد. با این حال سخن از زنانیست کە بە حزب پیوستەاند و سازمانی کە حزب برای زنان تشکیل داد؛ چرا کە این سازمان نتوانست تاریخی متفاوت از آنچە اینک دارد، پدید آورد؟
زنان نیز ازانتقاد بدور نیستند!
زنان در ایجاد وضعیتی کە در جامعە بر آنان تحمیل گشتە نقش داشتە و در عمل مردسالاری و نابرابری موجود را قبول کردەاند. در واقع هیچ کس و هیچ نیرویی حاضر نیست داوطلبانە دست از قدرت بکشد، مردان نیز از این قاعدە مستثنا نیستند و هموارە برای بقای اقتدار خود در قدرت در کشمکش با هم بودە و هرگاه دگرگونی و تغییری ‌ در هرم قدرت ایجاد شدەباشد، از روی ناچاری بودەاست. در احزاب کردی، زنان ارادە تغییر این مدل کە همیشە مردها فرماندە، مسئول و دبیراول باشند را نداشتەاند؛ هرچند در این خصوص نیز زنان مقصر اصلی نیستند.
تغییر و تحول در این وضعیت محتاج برنامە ریزی و آموزش استراتژیکی است کە بتواند از سویی بە تغییرات بنیادین در جامعە و بطریق اولی در احزاب کرد بیانجامد و از سوی دیگر ارادە و نیروی خودباوری را در زنان افزایش دهد. انسانی کە بە خود باوری نرسیدە باشد، قادر نخواهد بود موانع پیش روی را بردارد. لازمەی تحقق برابری و توازن و درهم شکستن تفکر مردسالاری، وجود گستردەی زنان غیور، آگاه و با ارادە و مردان مدافع حقوق برابر با زنان است کە متأسفانە تا کنون در احزاب کردی و سازمان‌های خاص زنان چنین امری بە وقوع نپیوستە و تردیدی نیست برای نیل بە این هدف باید بسترهای مناسب اجتماعی نیز فراهم شود. ایجاد آیندەای متفاوت، بە مبارزەی فراگیر زنان و مردان بستگی دارد و در داخل حزب نیز این مسئولیت بر دوش تک تک زنان و بطور کلی بر عهدەی اتحادیەی زنان است. بە امید آنکە در هشتمین دهە از حیات حزب، مرحلەی جدیدی از مبارزەی در راستای برابری زنان آغاز گردد.

برگردان: دیاکو
درشماره‌ی٦٦٢ روزنامه «کوردستان» منتشر شده‌ است

۱۳۹۴ شهریور ۱۶, دوشنبه

کوشتاری زیندانیانی سیاسی پەڵەیەک بە نێوچاوانی رێژیمی ئیسلامیی ئێرانەوە

بڕیار درابوو کارەساتێکی گەورە بقەومێ، کارەساتێک بە فەرمانی کەسێک کە خۆی بە نوێنەری خوا لە سەر زەوی دەزانی! ئەو مافی بە خۆی دابوو کە ئەم «کافرانە» دەبێ بنێردرێنە شوێنی خۆیان… بڕۆن بۆ جەهەننەم! ….دەستە دەستە کچ و کوڕی لاو بانگ دەکران و نەدەگەڕانەوە نێو بەندەکانیان، ئەو شوێنەی تەنیا بە تاوانی ئازادیخوازی تێی‌دا زیندانیی کرابوون.
…..

 بیست وحەوت ساڵ له‌مه‌وبه‌ر له‌ 6ی گه‌لاوێژی 1367ی هه‌تاویدا خومه‌ینی رێبه‌ر و دامه‌زرێنه‌ری رێژیمی کۆماری ئیسلامیی ئێران، فه‌رمانی قه‌تڵی هه‌زاران که‌س له‌ زیندانیانی سیاسیی ئێرانی ده‌رکرد: «ئه‌و که‌سانه‌ی که‌ له‌ زیندانه‌کاندان و له‌سه‌ر بیر وباوه‌ری خۆیان سوورن کافرن و ده‌بێ له‌ ناو بچن.»
ئه‌وان تەنیا بە تاوانی به‌شداریی له‌ خۆپیشاندانێک یان به‌شداریی له‌ کۆبوونه‌وه‌یەکی سیاسی یان نووسینی دروشمێکی سیاسیی ئازادیخوازی له‌ سه‌ردیوار، زیندانی کرابوون. ته‌نانه‌ت هێندێکیان ماوه‌ی زیندانییه‌که‌شیان ته‌واو ببوو، بەبێ ئەوەی بتوانن دیفاع لە خۆیان بکەن، بەبێ ئەوەی بتوانن هاوارێک بکەن، جەللادەکان بەرەوە کوشتارگایان بردن. نەیاندەزانی لێسەندنەوەی ژیان، یان درێژه‌ی ژیانیان پێوه‌ندی ‌ به‌و وڵامانەوە ده‌بێ که‌ ده‌یده‌نه‌وه‌ به‌ پرسیارەکانی هه‌یئه‌تی هه‌ڵبژێردراوی خومه‌ینی، هەیئەتێک کە ناوی لێ نرا هه‌یئه‌تی مه‌رگ!
هۆکاری ئه‌و کوشتاره
زۆر له‌ سه‌رانی رێژیم و تەنانەت هێندێک که‌سیش له‌ ده‌ره‌وه‌ی ئه‌و رێژیمه‌ هۆکاری ئه‌و کوشتاره‌ سامناکەیان ده‌گه‌ڕاندەوە بۆ عه‌مه‌لیاتی نیزامیی رێکخراوی مجاهیدین کە به‌ ناوی «فروغ جاودان» کە لە سەرەتای گەلاوێژی ١٣٦٧ لە خاکی عێراقەوە بۆ سەر رێژیمی ئێران دەستی پێکرد. به‌ڵام هه‌م له‌ روانگه‌ی مێژووییه‌وه ئه‌م بۆچوونه‌‌ نادروست بوو،‌ هه‌م له‌ روانگه‌ی ئه‌خلاقی و مافی مرۆڤه‌وه‌، ناره‌وایه‌ که ئەو تاوانه‌ ببەسترێتەوە بەم رووداوەوە.
به‌ پێی نێوه‌رۆکی نووسراوه‌ و بیره‌وه‌ریی زۆر له‌ زیندانیانی پێشوو که‌ به‌ جۆرێک له‌ جۆره‌کان له‌ چنگی هەیئەتی مه‌رگ رزگاریان بووه‌، زۆر زووتر له‌و رێکه‌وته‌‌ کوشتار و فشار دژی زیندانییه‌ سیاسییه‌کان ده‌ستی پێ کردبوو. له‌ راستیدا رێژیمی خومەینی‌ هه‌ر له‌ سه‌ره‌تای بەدەسەڵات گەیشتنیەوە‌ بۆ له‌ناو بردنی موخالیفانی خۆی له‌ هیچ کرده‌وه‌یه‌کی نامرۆڤانه‌ شه‌رمی نه‌ده‌کرد. ئامانجی سەرەکی ئەوە بوو موخالیفانی نیزامه‌که‌ی بسرێتەوە. ئێعدامی زیندانیانی سیاسی لە ساڵەکانی ٦٠ و ٦١ ئەوە دەسەلمێنن کە کۆماری ئیسلامی هەمووکات بۆ لەنیوبردنی موخالیفانی خۆی دەستی لە هیچ جینایەتێک نەگێڕابۆوە. ئەو کوشتارەش درێژەی هەمان ئەو ئێعدامانە بوون کە لەسەرەتای دەسەڵاتەکەیەوە دەستی پێ کردبوو. بەڵام بیانووی ئەمجارەی بۆ سڕینەوەی موخالیفان، ترس لە کۆتاییی شەڕی ئێران و عێراق بوو. سەرانی رێژیم کۆتایی شەڕیان وەک پاشەکشەیەکی گەورە دەدی بۆ نیزامەکەیان. ئه‌وان پێیان وابوو موخالیفانی کۆماری ئیسلامی به‌ ئاسانی ده‌توانن به‌ قازانجی خۆیان له‌م رووداوه‌ که‌ڵک وه‌ربگرن.‌ به‌ خه‌یاڵی خۆیان به‌م شێوه‌یه‌ ویستیان بۆ هه‌میشه‌ حیسابی خۆیان له‌گه‌ڵ نه‌یاران ته‌واو‌ بکه‌ن. بۆیە خومەینی ئەم پیلانەی داڕشت بۆ لە ناوبردنی بەکۆمەڵی زیندانیانی سیاسی.
رێژیمی‌ خومەینی بۆ چاوترسێن كردنی‌ موخالیفانی‌ خۆی‌ هه‌زاران كه‌سی له‌ ژن و پیاوی ئازادیخوازی ئێرانی قەڵاچۆکردن بۆ ئه‌وه‌ی‌ ده‌نگی‌ ئازادیخوازی‌‌و جیابیری‌ بێده‌نگ بكا‌ و بە نیازی ئەوەی ببێته‌ ده‌رسی عیبره‌ت بۆ خه‌ڵكانی‌تریش. ئەو ئێعدامکراوانە جگه‌ له‌ چه‌ند كه‌سێكیان كه‌ پێشتر حوكمی‌ ئێعدامیان هه‌بوو، زۆربه‌یان‌ تەنانەت ماوه‌ی مه‌حکوومه‌ته‌که‌یان تێپه‌ڕ کردبوو‌ و لە چاوەڕوانیی ئازادبوون ‌دا بوون. پاشان به‌ شه‌و به‌ كۆمه‌ڵ‌ ته‌رمه‌كانیان له‌ گۆڕه‌ بێ‌ناو‌ونیشانه‌كاندا ده‌خستنه‌ بن گڵه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی ئاسه‌واری ئەو جینایه‌ته‌ سامناکە‌ بشاردرێته‌وه‌.
ئاشکرابوونی ئەو جینایەتە
هه‌ر له‌ به‌هاری 1367ه‌وه‌ چاوپێکه‌تنی بنه‌ماڵه‌کان له‌گه‌ڵ رۆڵه‌کانیان راگیرابوو. له‌ مانگی خه‌رماناندا بنه‌ماڵه‌ی‌ زیندانییه‌کان ده‌نگۆی زۆریان له‌ باره‌ی کاره‌ساتێکه‌وه‌ بیستبوو، ئه‌وان نه‌یان ده‌زانی چ بکه‌ن، باوه‌ڕ بکه‌ن یان نا؟ له‌ ناباوه‌ڕی و دڵه‌ خورپه و نیگه‌رانی‌دا مابوونه‌وه‌، ئاخر زۆربه‌یان ئازیزانیان پێشتر محاکمه‌ کرابوون و هۆکارێک نه‌بوو بۆ ئه‌وه‌ی که‌ ئه‌وانه‌ ئێعدام بکرێن، لێیان روون نه‌بوو، به‌تایبه‌ت که‌ نه‌ ته‌رمه‌کانیان ده‌دراوه‌ به‌ بنه‌ماڵه‌، نه‌ شوێنی ناشتنیان دیار بوو. پاشان له‌ ئاخری مانگی خه‌زه‌ڵوه‌ردا چاوپێکه‌وتنی بنه‌ماڵه‌ی زیندانیان که‌ له‌ به‌هاره‌وه‌ راوه‌ستابوو ده‌ستی پێ کرده‌وه‌. هه‌ر بنه‌ماڵه‌یه‌ک که‌ ده‌چوو بۆ چاوپێکه‌وتن و ئیتر زیندانییه‌که‌یان نه‌ده‌دیته‌وه‌، بۆی ده‌رده‌که‌وت که‌ رۆڵه‌که‌ی نه‌ماوه‌. به‌تایبه‌ت که‌ بنه‌ماڵه‌کان سوور بوون له‌سه‌ر سۆراغێکی رۆڵه‌کانیان. رێژیم رێگه‌یه‌کی دیکه‌ی نه‌بوو بۆئه‌وه‌ی لێی راکات و ناچار بوو نیشانه‌یه‌ک بداته‌وه‌ پێیان. ئه‌وه‌ بوو هێندێکیان جانتایەک که‌ چه‌ند ورده‌ که‌لوپه‌لێکی شەخسیی رۆڵەکانیانی تێدا بوو پێیان ده‌درایه‌وه‌. به‌م جۆره‌ بوو ده‌رکه‌وت چ کاره‌ساتێک رووی داوه‌. به‌شێکی زۆر له‌و بنه‌ماڵانه‌ پێکه‌وه‌ که‌وتنه‌ خۆ بۆدیتنه‌وه‌ی شوێنی ناشتنه‌که‌یان. گۆرستانی خاوه‌ران و هه‌ڵدانه‌وه‌ی گۆره‌کان له‌لایه‌ن سه‌گه‌ برسییه‌کان و شوشتنه‌وه‌ی زه‌وی به‌ ئاوی باران و ده‌رکه‌وتنی ئێسک و پرووسکی ئه‌و ئێعدامکراوانه،‌ رووداو و به‌سه‌رهاتێکی زۆر تاڵ و به‌ئازاری دەرخست. بەم جۆرە بە هەزاران کەسی بێتاوان بە فتوای کەسێک کە خۆی بە رێبەری «مستضعفان»ی جیهان دەزانی! و لە دادگایەکی رواڵەتی و چەند خولەکی‌دا حوکمی مەرگیان بەسەردا‌ سەپا.
دیارە تا ئێستاش ژماره‌ی ئه‌و ئێعدامکراوانه‌ بە روونی دیار نییه‌. تەنیا دێرێک له‌ قسه‌کانی مونته‌زیری لەم پێوەندییەدا که‌ بۆ خومه‌ینی نووسیوه‌ بەسە بۆئەوەی گەورەیی کارەساتەکە نیشان بدا . له‌ 9ی گه‌لاوێژدا که‌ 4 رۆژ دوای فتواکه‌ی خومه‌ینی و 3 رۆژ دوای ده‌ستپێکردنی ئێعدامه‌کانه‌ مونته‌زیری بۆ خومه‌ینیی نووسیوه‌: «به‌هه‌ر حاڵ ئێعدامی چه‌ند هه‌زار که‌س له‌ ماوه‌ی چه‌ند رۆژدا کاردانه‌وه‌یه‌کی باشی نابێ و به‌دوور له‌ هه‌ڵه‌ نابێ». ئه‌و دێره‌ بە جۆرێک گه‌وره‌یی کاره‌ساته‌که نیشان ده‌دا. بۆیه‌ مونته‌زیری ده‌یه‌وێ خومه‌ینی له‌و هه‌ڵه‌یه‌ ئاگادار بکاته‌وه‌.


…ئه‌وه‌ی گرنگه‌ ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌م کاره‌ساته‌ گه‌وره‌یه‌ نابێ ته‌نیا و ته‌نیا له‌ لایه‌ن بنه‌ماڵه‌ی قوربانییانه‌کانه‌وه‌ یادی بکرێته‌وه‌. پێویستە ‌ هه‌موو لایه‌ک هه‌وڵ بدەن ئه‌و جینایه‌ته‌ی خومه‌ینی و رێژیمه‌که‌ی که‌ ئێستاش به‌ شێوەیەکی دیکه‌ دژی ئازادیخوازانی ئێران و کوردستان هه‌ر به‌رده‌وامه‌، له‌ بیرو زه‌ینی ئه‌و خه‌ڵکه‌ی که‌ له‌ ئێراندا ده‌ژین نه‌سڕێته‌وه‌ و له‌بیر نه‌کرێ و داوا لە کۆڕو کۆمەڵە جیهانییەکانی مافی مرۆڤ بکرێ ئەو رێژیمە بە هۆی کردەوە نامرۆڤانەکانیەوە مەحکووم بکەن و چی دیکە رێگە نەدەن کۆماری ئیسلامی ئاوا بە ئاسانی گیانی ئینسانە شەریف و ئازادیخوازەکانی ئێران بستێنێ.
مه‌ودای ئه‌و کوشتاره‌ گه‌وره‌یه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌مڕۆ که‌م نیه ‌و زۆر له‌وانه‌ی شاهیدی کاره‌ساته‌که‌ یان خوڵقێنه‌ری کاره‌ساته‌که‌ بوون خه‌ریکه‌ ژیان به‌جێدێڵن و له‌جێیان نه‌وه‌یه‌کی نوێ‌ که‌ که‌متر ئاگایان له‌ روودانی ئه‌و جینایەتەیە، هاتوونه‌ته‌ ژیانه‌وه‌‌، به‌ تایبه‌تی ئه‌و رێژیمه‌ی که‌ خوڵقێنه‌ری ئه‌و کاره‌ساته‌ نامرۆڤانه‌یه‌ بوو هه‌ر له‌ ده‌سه‌ڵات دایه‌ و بۆ سڕینه‌وه‌ی جینایه‌ته‌که‌ هه‌موو هه‌وڵێکی بۆ ئه‌وه‌یه‌ رووداوی کوشتاری 67 بسرێته‌وه‌ یان هه‌ر نه‌بێ بچووک بکاته‌وه.
ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی وه‌کوو ئه‌رکێکی گرنگ له‌ سه‌ریه‌تی‌ له‌ هه‌ر کات و ساتێکدا ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌ بە زیندوویی رابگرێ بۆ به‌دوادا چوون و لێپرسینه‌وه‌ و زیندوو راگرتنی یادی ئەو شەهیدانە، پشتی بنەماڵەکانیان بگرن ‌. گرنگ نیه‌ ئه‌و ‌ قوربانییانه سه‌ر به‌ چ ئیدئۆلۆژی و فکرێک بوون، هه‌موو ئه‌وانه‌ پێش ئه‌وه‌ی ئه‌ندامی رێکخراوێک بن ئینسان بوون و‌ به‌ ناحه‌ق ‌ گیانیان لێ سه‌ندراوه، بۆ دیتنه‌وه‌ی راستییه‌کان و ریسوایی خوڵقێنه‌رانی ئه‌و جینایه‌ته‌ دڕندانه‌یه پێویسته‌ هاوکار و یاریده‌ده‌ری یه‌کتر بن، تاکوو جارێکی دیکه‌ کاره‌ساتی له‌م شێوه‌یه‌ له‌ مێژووی مرۆڤایه‌تیدا دووباره‌ نه‌بێته‌وه‌.
لە ژماره‌ ٦٦٣ ی رۆژنامه‌ی “کوردستان”دا بڵاو بۆته‌وه‌