۱۳۹۳ مهر ۳۰, چهارشنبه

شار به‌ته‌نیا به‌ ئێوه‌ ناپارێزرێ، لێمان گه‌ڕێن!


ژنی کورد مێژوویه‌کی پڕشنگداری له‌ بزووتنه‌وه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی‌دا هه‌یه‌،  ئه‌وانه‌ی ئه‌م مێژووه‌ نابینن، کاتی ئه‌وه‌یه‌ چاوه‌کانیان بکه‌نه‌وه‌. ئیتر کاتی ئه‌وه‌ هاتوه‌ ته‌پوتۆزی پیاوسالاری له‌بیر‌و زه‌ینیان به‌ ته‌واوی بسڕنه‌وه‌‌و چی دیکه‌  ژنانی ئه‌م نیشتمانه‌ نه‌که‌نه‌ په‌یژه‌ی سه‌رکه‌وتنه‌کانی خۆیان. کاتی ئه‌وه‌ هاتوه‌ هه‌موو حیزب‌و رێکخراوه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌کانی کوردستان له‌پێوه‌ندی له‌گه‌ڵ پرسی یه‌کسانی‌دا لاپه‌ڕه‌یه‌کی نوێ هه‌ڵده‌نه‌وه‌. ئه‌وانه‌ که‌ تفه‌نگ‌و چه‌قۆی «شه‌رفپارێزی»یان به‌ده‌سته‌وه‌ ده‌گرت بۆ کوشتنی ژنان‌و سیمای کوردیان له‌ جیهان‌دا پێ ناشیرین ده‌کرد، شه‌رم له‌و مێژوه‌‌و له‌ له‌وره‌ی به‌رزی ئه‌مڕۆی ژنانی کۆبانێ بکه‌ن. 

ژنانی کوردستانیش که‌ ئێستا هه‌موو جیهان له‌ لوتکه‌ی به‌رزی شه‌ڕی کۆبانێ‌وه‌ ژنی کورد ده‌بینێ، با ئه‌م‌ ئه‌م لوتکه‌یه‌ چۆڵ نه‌که‌ن‌و بیپارێزن‌و به‌ره‌و لوتکه‌کانی دیکه‌ش بڕۆن. 


    

ئازایه‌تیی کچان و ژنانی کۆبانی بیره‌وه‌رییه‌کی شیرینی منداڵیمی وه‌بیر خستمه‌وه‌، بیره‌وه‌رییه‌ک که‌ ره‌نگه‌ هه‌ر ئه‌وه‌ بووبێ به‌ هه‌وێنی هاندانم بۆ خه‌بات. 
....  حه‌میده ‌خانمی مامۆستا‌، قه‌ولی به‌ قوتابییه‌کان دابوو هه‌رکه‌س ده‌رسخوێنی چاک بێ 2 ڕۆژ له‌گه‌ڵ خۆی ده‌یبا بۆ سه‌فه‌ری شار! من و کچێکی هاوپۆلم شانسی ئه‌و سه‌فه‌ره‌مان وه‌به‌ر که‌وت. دوانیوه‌ڕۆیه‌ک گه‌یشتینه‌ماڵه‌که‌ی «داده‌ حه‌میده‌« له‌ سه‌قز، - ئه‌و‌ قه‌ت نه‌یده‌هێشت پێی بڵێین «خانم معلم» - جانتای سه‌فه‌رمان داناو گوتی بابڕۆین دوو ڕۆژتان فرسه‌ته‌ با بتانبه‌م بۆ گه‌ڕان! یه‌که‌م شوێن که‌ بردینی بنکه‌یه‌کی پێشمه‌رگه‌  بوو! دیار بوو بۆخۆی له‌وێ کاری هه‌بوو، ئێمه‌شی له‌گه‌ڵ خۆی برد! هه‌ڵبه‌ت هه‌موو جێیه‌ک بۆ ئێمه‌ سه‌رنجڕاکێش بوو. 
کچه‌کانی ئه‌و بنکه‌یه‌ هه‌موویان که‌واو پانتۆڵیان له‌به‌ر بوو، رووسه‌ریه‌که‌ی سه‌ریان جامانه‌ (ئاغابانوو) بوو. یه‌کێک له‌ کچه‌کان ناومانی پرسی و گوتی پێتان ‌ خۆشه‌ ببن به‌ پیشمه‌رگه‌! هه‌ردووکمان خێرا وڵاممان داوه‌‌؛ به‌ڵێ!
بوو به‌ ئێواره‌، هاڕه‌و گرمه‌ی هێلیکۆپتێره‌کان، پرسیاری لای خه‌ڵک دروست کرد‌. هه‌موو پرسیاریان له‌یه‌کتر ده‌کرد چ باسه؟‌ ئه‌م جموجوڵه‌ چیه‌ له‌ پادگانی‌ شار دروست بووه‌؟ به‌ قسه‌‌و باسه‌کان‌دا وا ده‌رده‌که‌وت خه‌ڵک خۆیان بۆ رووداوێک ئاماده‌ ده‌که‌ن. شار شڵه‌ژابوو.  حه‌میده‌ی مامۆستا و کۆمه‌ڵێک ژن و کچی دیکه‌ له‌ ده‌وری یه‌ک کۆببوونه‌وه‌‌ دوایه‌ چووین بۆ ماڵی دایکی حه‌میده‌ خانم. دره‌نگانی شه‌و گوێم له‌ ده‌نگی دایکی بوو پێی ده‌یگوت رۆڵه‌! ئه‌م منداڵانه‌ت بۆ هێناوه؟‌ شتێک بێ چیان لێ ئه‌که‌ی؟ ئه‌ویش گوتی دایکه‌ گیان چوزانم چ ده‌بێ....؟ هیچ نابێ ئه‌گه‌ریش بوو به‌یانی فکرێکیان بۆ ده‌که‌مه‌وه‌ تۆ نیگه‌ران مه‌به‌.  ڕۆژی دووهه‌می سه‌فه‌ره‌که‌مان بوو...تاریک‌و روونی به‌یانی به‌ ته‌قه‌ی تفه‌نگ‌و گرمه‌ی ته‌قینه‌وه‌‌و ده‌نگه‌ ده‌نگی ژنان وه‌خه‌به‌ر هاتین. حه‌میده‌ هاته‌ ژووره‌که‌ و گوتی کچه‌کان مه‌ترسن، تاوێکی‌تر لێره‌تان لاده‌به‌م، ئێره‌ نزیک پادگانه‌! ئێمه‌ نایه‌ڵین شار بکه‌وێته‌ ده‌ستیان! که‌ هه‌وا به‌ته‌واوی رووناکی کرد حه‌وشه‌ی ماڵه‌ دایکی حه‌میده‌ خانم پڕ ببوو له‌ کچانی جه‌وان‌، پانتۆڵ له‌به‌ر‌و توند و تۆڵ. حه‌میده‌ له‌وێش وه‌ک مامۆستایه‌ک قسه‌ی بۆ ده‌کردن... دابه‌شی ده‌کردن به‌سه‌ر شه‌قامه‌کان‌دا که‌ هه‌رکه‌س له‌ کوێ ده‌بێ چ بکا! چاکم هه‌موو قسه‌کان له‌بیر نیه‌، به‌ڵام  ده‌مدی «گوونی» (ته‌لیس)ی ده‌دا ده‌ستی کچه‌کان، ده‌یگوت ماشینه‌کان گڵ دێنن، و ئێوه‌ خێرا خێرا ته‌لیسه‌کان پڕ که‌ن دێن ده‌یانبه‌ن به‌سه‌ر کۆڵانه‌کان‌دا دابه‌شی ده‌که‌ن... دوایه‌ رووی کرده‌ من و کچه‌ هاوپۆله‌که‌م گوتی‌: ئێوه‌ش مه‌ترسن به‌ڕێتان ده‌که‌م بۆ شاری بۆکان‌، له‌وێوه‌ ده‌تانبه‌نه‌وه‌‌ بۆ ماڵه‌وه‌تان‌! منیش گوتم نا من ناترسم‌و ناچمه‌وه‌، ده‌توانم گڵ بکه‌مه‌ ته‌لیسه‌وه‌! حه‌میده‌ به‌ پێکه‌نینه‌وه‌ گوتی «شاگرد»‌ی خۆمن ئافه‌رین‌! ده‌زانم کچه‌ باغلووجه‌یی ناترسێ! ئه‌و ڕۆژه‌ ئازایه‌تیی کچانی سه‌قزیم دیت که‌ چۆن سه‌نگه‌ریان دروست ده‌کردو پۆل پۆل له‌ ماڵه‌کان ده‌هاتنه‌ده‌ر‌و نه‌ترسانه‌ خه‌ریکی خۆئاماده‌کردن بوون بۆ شه‌ڕێکی نابه‌رابه‌ر له‌گه‌ڵ هێزه‌کانی ئه‌رته‌شی کۆماری ئیسلامی که‌ ده‌یانه‌ویست ده‌ست به‌سه‌ر شاردا بگرن‌. به‌ڵام دیمه‌نێک که‌ هه‌رگیز له‌بیرم ناچێ‌و ته‌نانه‌ت ترساندمی، ئه‌وه‌ بوو پیاوێک هاته‌ حه‌وشه‌که‌‌و خۆی کرد به‌ناو کچه‌کان‌دا، پیلی یه‌کێک له‌ کچه‌کانی گرت‌و ڕاکێش ڕاکێش به‌دوای خۆی‌دا ده‌یبرد. کچه‌که‌ خۆی ڕاده‌پسکاند له‌ده‌ستی‌و ده‌یگوت وازم لێ بێنه‌ باوکه‌! من ئه‌چم، بۆ لێم ناگه‌ڕێی ....ئه‌ویش وه‌به‌ر جنێو‌و زلله‌ی داو.... حه‌میده‌ خانم لێی چووه‌ پێشێ و به‌ باوکی کچه‌که‌ی گوت بۆ وازمان لێ ناهێنن؟ شار به‌پیاوی وه‌ک ‌ئێوه‌ ناپارێزرێ! پیاوه‌که‌ گوتی تۆ ده‌مت داخه‌! ...کچه‌که‌  له‌ده‌ست باوکی ڕایکردو گوتی هه‌ر نایه‌مه‌وه‌ ئه‌و ماڵه‌! ....
ویستم له‌ ده‌لاقه‌ی گێڕانه‌وه‌ی‌ ئه‌م بیره‌وه‌رییه‌وه‌، بڵێم: ئه‌گه‌ر دوێنێ کچانی سه‌قزی(وه‌ک نمونه‌) له‌ بیر و زه‌ینی زۆرمان‌دا تابۆی پیاوسالارییان شکاند، ئه‌مڕۆش کچانی کۆبانێ به‌ ئازایه‌تی‌و وره‌یه‌کی پۆڵایینه‌وه‌ له‌ گه‌ڵ کوڕانی هاوڕێیان خه‌ریکن هێزه‌ ڕه‌ش‌و بێزراوه‌که‌ی داعشی دڕنده‌ پاشه‌کشه‌ پێ ده‌که‌ن. به‌ڵام ئه‌وه‌ی گرنگه‌ ئه‌وه‌یه‌ بڵیین، له‌ نێو مێژووی خه‌باتی خوێناویی نه‌ته‌وه‌ی کورد‌دا ژنان هه‌میشه‌ هه‌وڵیان داوه‌ له‌و خه‌باته‌دا وێڕای پیاوانی کورد رۆڵ بگێڕن‌و خۆیان جیا نه‌که‌نه‌وه‌؛ به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ کۆمه‌ڵی پیاوسالاری کوردستان تا ئه‌مڕۆشی له‌گه‌ڵ بێ، ده‌ستی له‌م جیاکارییه‌ هه‌ڵ‌نه‌گرتوه‌. ڕاسته‌ ده‌بینین ئه‌مڕۆ پیاوانێک  به‌سه‌ر ئازایه‌تیی ژنانی کۆبانێ‌دا هه‌ڵده‌ڵێن و به‌ڕواڵه‌ت شانازی به‌ بوونی ئه‌و ژنانه‌وه‌ ده‌که‌ن، به‌ڵام هه‌ر ئه‌و پیاوانه‌ که‌ کچ‌و خوشک‌و هاوسه‌ری خۆیان له‌ماڵه‌کان هاتنه‌ده‌ر‌ یان قسه‌یه‌کیان پێ بوو بۆ گوتن، وه‌ک هه‌مان پیاوه‌که‌ی سه‌قز پێیان ده‌ڵێن تۆده‌مت داخه‌!  هه‌ر جۆره‌ پیاوانه‌شن ژنانی کۆبانێیان کردۆته‌ سه‌نگه‌رێک بۆ لێدانی ژنان‌و  سه‌نگه‌ره‌کانی دیکه‌ی خه‌باتی ژنان. له‌م رۆژانه‌دا ئه‌گه‌ر چاو له‌ لاپه‌ڕی فه‌یسبووک‌و کۆمێنتی هاوڕێ پیاوه‌کان بکه‌ین، باش ئه‌م ڕوانگه‌یه‌مان بۆ ده‌رده‌که‌وێ‌و ته‌نانه‌ت که‌سانێک به‌ وشه‌ی نه‌شیاو ‌و  به‌ ناحه‌ق روو له‌ ژنانی دیکه‌ ده‌که‌ن‌و ده‌ڵێن شه‌رم بتان گرێ! ئێوه‌ چ ده‌که‌ن؟! وه‌ک ئه‌وه‌ی ‌ تازه‌ ببینن ژنی کورد له‌ سه‌نگه‌ری به‌رگری له‌ نیشتمان ‌دایه‌. به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ ده‌بێ به‌پێی چ بنه‌مایه‌ک رێگه‌ به‌خۆیان بده‌ن له‌ په‌نا ژنانی کۆبانێ‌وه‌ سه‌نگه‌ر له‌ ژنانی دیکه‌ی کوردستان بگرن‌و وه‌به‌ر تانه‌و ته‌شه‌ره‌ سواوه‌کانیان بده‌ن! ئه‌وان ئه‌گه‌ر زۆر غه‌م له‌ سه‌نگه‌ری بێ ژن ده‌خۆن! با له‌ ماڵی خۆیانه‌وه‌ ده‌ست پێ بکه‌ن، ئه‌و کات شۆڕشێک ده‌ست پێ‌ده‌کا که‌ هه‌موومان ده‌بێ شانازی پێوه‌ بکه‌ین.
ڕاسته‌ ئه‌وه‌ی ژنانی کۆبانێ کردیان و ده‌یکه‌ن، حاشای لێناکرێ ئه‌وپه‌ڕی ئازایه‌تی‌و وره‌یه‌ له‌به‌رابه‌ر هێزێکی پڕچه‌کی دڕنده‌ی ده‌ستدریژیکه‌ر‌دا، دیفاعه‌ له‌ شه‌ره‌ف‌و که‌رامه‌تیان که‌ نیشتمانه‌که‌یانه‌.  ئه‌وه‌ی ئه‌وان ده‌یکه‌ن نموونه‌ی به‌رزی ئازایه‌تیی مرۆڤه‌‌ له‌ شه‌ڕێکی ڕه‌وادا. به‌ڵام ناڕه‌وایه‌ به‌ ناوی ئازایه‌تی ژنانی کۆبانێوه هێرش بکرێته‌ سه‌ر ژنانی دیکه‌ی کورد. ژنی کورد ئه‌گه‌ر پیاوان رێگر نه‌بووبن هه‌موو کات له‌ ریزی پێشه‌وه‌ی سه‌نگه‌ری به‌رگری‌دا بوون. له‌ هه‌موو به‌شه‌کانی کوردستان، پشتیوان و دڵسۆزی بزووتنه‌وه‌ی شۆرشگێرانه‌ و رزگاریخوازانه‌ی نه‌ته‌وه‌که‌یان بوون. له‌ کاری رێکخستنه‌ نهێنییه‌کان‌و‌ پێشمه‌رگایه‌تی‌دا هیچکات خۆیان نه‌بواردوه‌، هیچ به‌شێکی کوردستان نیه‌ که‌ به‌ سه‌دان کچ و ژن نه‌چووبنه‌ به‌ندیخانه‌ و ئه‌شکه‌نجه‌ نه‌کرابن. 
ژنی کورد مێژوویه‌کی پڕشنگداری له‌ بزووتنه‌وه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی‌دا هه‌یه‌،  ئه‌وانه‌ی ئه‌م مێژووه‌ نابینن، کاتی ئه‌وه‌یه‌ چاوه‌کانیان بکه‌نه‌وه‌. ئیتر کاتی ئه‌وه‌ هاتوه‌ ته‌پوتۆزی پیاوسالاری له‌بیر‌و زه‌ینیان به‌ ته‌واوی بسڕنه‌وه‌‌و چی دیکه‌  ژنانی ئه‌م نیشتمانه‌ نه‌که‌نه‌ په‌یژه‌ی سه‌رکه‌وتنه‌کانی خۆیان. کاتی ئه‌وه‌ هاتوه‌ هه‌موو حیزب‌و رێکخراوه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌کانی کوردستان له‌پێوه‌ندی له‌گه‌ڵ پرسی یه‌کسانی‌دا لاپه‌ڕه‌یه‌کی نوێ هه‌ڵده‌نه‌وه‌. ئه‌وانه‌ که‌ تفه‌نگ‌و چه‌قۆی «شه‌رفپارێزی»یان به‌ده‌سته‌وه‌ ده‌گرت بۆ کوشتنی ژنان‌و سیمای کوردیان له‌ جیهان‌دا پێ ناشیرین ده‌کرد، شه‌رم له‌و مێژوه‌‌و له‌ له‌وره‌ی به‌رزی ئه‌مڕۆی ژنانی کۆبانێ بکه‌ن. 
ژنانی کوردستانیش که‌ ئێستا هه‌موو جیهان له‌ لوتکه‌ی به‌رزی شه‌ڕی کۆبانێ‌وه‌ ژنی کورد ده‌بینێ، با ئه‌م‌ ئه‌م لوتکه‌یه‌ چۆڵ نه‌که‌ن‌و بیپارێزن‌و به‌ره‌و لوتکه‌کانی دیکه‌ش بڕۆن.
کوێستان فتوحی

۱۳۹۳ مهر ۲۰, یکشنبه

زنان مسلح کرد و جنگ برای صلح و حقوق مشروع


زنان نمی‌توانند تحت بهانەی روحیەی انسانی و عاطفی از عمل کردن بە وظیفەی مهم دفاع و حراست از میهن سر باززند. وگرنە در روزهای آزاد آیندە نمی‌توانند در عرصەهای دیگر خواستار نقش و موقعیت برابر با مردان گردند. بە همین دلیل اگر امروز اسلحە بدست می‌گیرد، بدین منظور است تا از حقوق خود و انسانهای دیگر دفاع نماید و صلح و آرامش و حقوق یکسان برای ملت خود و همەی اقشار و طبقات جامعە را در سرزمین خویش تأمین نماید. جنگ برای صلح و حقوق مشروع با فلسفەی فمنیستی چە تضادی می‌تواند داشتە باشد

 از زمانیکە افراد مسلح گروه تروریستی داعش، یورش و حملات خود را علیە خاک و مردم کردستان عراق و سوریە افزایش دادەاند، منطقەی یادشدە، بویژە در نقاط تحت تصرف این گروه، درگیر تشنجات و ناآرامیهای فراوانی گشتەاست. آنها بە هر نقطەای کە حملە کنند، از انجام هیچگونە جنایتی خودداری نمی‌ورزند. از طرف دیگر مردم کردستان در مقابلە با این گروه افراطی، بە رویارویی شدید و خونینی مشغولند. شیرازەی زندگی در مناطق تحت حملەی داعش بە هم خوردەاست و دهها هزار تن از بیم درندەخویی‌های داعش، خانە و کاشانەی خود را ترک گفتە و آوارە شدەاند. شمار کثیری از زنان و دختران کرد ایزدی سنجار بە اسارت درآمدە و مورد تجاوز قرار گرفتەاند. نیروهای پیشمرگ و گریلا بمنظور دفاع از سرزمین خود، درگیر جنگ سختی هستند. گروە گروه از دختران و پسران جوان کرد خواستار بدست گرفتن اسلحە می‌باشند تا با نیروی جنایتکاری کە تحت عنوان دولت اسلامی شام و عراق (داعش) بە کردستان حملە کردەاست، بە مقابلە برخیزند.

در کردستان سوریە زنان با شجاعت بی‌نظیری درحال جنگ هستند. اینکە زنان درمیان صفوف نیروهای مسلح کرد حضور دارند، امر تازەای نیست و در جنبش ملت کرد، تاریخ دور و درازی دارد کە در این مقاله‌ بدان نمی‌پردازم. اما آنچە کە در این نوشتار قصد پرداختن بە آنرا دارم عبارتست از دیدگاە جمعی از زنان فمنیست فارس کە با این توجیە کە اسلحە جنبەای خشونت‌آمیز داشتە و با روح فمنیستی همخوانی ندارد، از مسلح بودن و یا نظامی بودن زنان کرد انتقاد کردەاند!
این جمع از زنان در وب‌سایت مدرسەی فمنیستی با دیدی انتقادی بە مسلح بودن زنان کرد می‌نگرند کە گویا اسلحە خشونت را در جامعە ترویج می‌کند و این امر با دیدگاههای فمنیستی‌ای کە زنان در راه آن مبارزە می‌کنند، همخوانی ندارد! درست است کە دیدگاه فمنیستی عدالت‌جویانە و انسانی است، اما آیا دفاع از میهن، ملت و هم نژاد خویش در مقابل یورشگران و متجاوزین درچە چارچوبی قرار می‌گیرد؟ در شرایطی کە جنگی تحمیلی دامنگیر ملت و سرزمین شما گشتە و طرف مقابل شما غیر از زبان اسلحە، هیچ زبان دیگری را نمی‌شناسد، فمنیستها چە باید بکنند؟ آیا فمنیستها نباید خود را درگیر جنگی نمایند کە هدف آن دفاع از حقوق و آزادیهای ملت و میهن و پیشگیری از کشتار جمعی انسانهاست؟
در اینکە جنگ و خشونت دو روی یک سکەاند، تردیدی نیست، همچنین بدیهی است در هرجایی کە جنگ در میان باشد، اسلحە نیز وجود دارد. در مناطق جنگی نیز رفتارها و برخوردهای خشونت آمیز، امری است اجتناب ناپذیر، اما مع‌الوصف نباید مدافع و متجاوز را با یک دید مورد ارزیابی قرارداد.
اینکە طی روزهای اخیر در مورد کردها، تنها مسلح بودن زنان، توجە این گروه از زنان را بسوی خود جلب نمودە، تعجب برانگیزاست! اینان کە خود را مدافع حقوق بشر دانستە و هوادار برابری و عدالت در جامعە هستند، چرا یکبار بە خود زحمت ندادند تا نگاهی بە تاریخ سراسر ظلم و احجاف کردستان انداختە و مشاهدە کنند کە رژیمهای دیکتاتور چە بر سر کردها آوردەاند؟ جرا برای یکبار هم کە شدە تلاش نکردەاند مطلبی در مورد نقض سیستماتیک حقوق بشر در کردستان از سوی جمهوری اسلامی بنویسند، یا بە کردستان سفر کردە و بە دیدار زنانی بروند کە فرزندانشان در زندان بسر می‌برند و یا اعدام شدەاند و یا مفقودالاثر هستند. یا سؤال کنند کە نسرین و شهلا کعبی دو خواهر پرستار سقزی چرا اعدام شدند؟ آیا آنها حقوق ملتهای دیگر را پایمال کردەبودند؟ آیا خاک و سرزمین کشوری را اشغال کردەاند؟ جنایاتی کە امروز داعشی‌ها مرتکب می‌شوند و این زنان از طریق رسانەها از آنها مطلع می‌گردند، 35 سال است کە از سوی حکام ایران و بیخ گوش آنها نسبت بە کردهای کردستان ایران رواداشتە می‌شوند. حق این بود کە اگر جنایات داعش و مسلح شدن زنان آنها را نگران می‌سازد، جنایات 35 سال اخیر جمهوری اسلامی علیە مردم محروم کردستان کە هنوز هم ادامە دارد نیز می‌بایست، موجبات نگرانی آنان را فراهم می‌ساخت و بعنوان یک فعال مدنی این کشور، بعنوان یک فمنیست واقعی در مقابل این همە بی‌عدالتی‌ای کە نسبت بە مردم کردستان روا داشتە می‌شود، سکوت اختیار نمی‌کردند. 35 سال است کە جمهوری اسلامی بە شیوەای بسیار ددمنشانە با مردم کردستان رفتار می‌کند، اما متأسفانە این گروه از زنان بە خود زحمت ندادەاند کە حتی در چارچوب یک مقالەهم کە شدە از این حاکمیت کە تبعیض ملی، سیاسی و نژادی آشکار علیە مردم کردستان، سیاست همیشگی آن بودەاست، انتقاد نمایند.
آنها حق دارند با مشاهدەی زنان مسلح دچار نگرانی شوند، زیرا کە خود، زندگی آرامی را سپری می‌کنند. احتمالا ظلم و احجافی کە نسبت بە زنان کرد رواداشتە شدەاست را بە خواب هم ندیدە باشند، آنها با اسلحە بیگانە هستند، زیرا "یواشکی" بە حقوق ملیتهای تحت ستم کشور خود می‌نگرند. آنها بعنوان یک فمنیست اگر رنج و آلام ناشی از وقایع جانگدازی کە مردم کردستان سوریە متحمل شدەاند را درک می‌کردند، اگر مصائبی را کە سنجار و کوبانی از دست داعشی‌های امروز کشیدەاند را احساس می‌کردند، هیچگاه مسلح شدن زنان کرد را مورد انتقاد قرار نمی‌دادند. اگر اندکی منصفانە بە زنان مسلح کرد بنگرند، مشاهدە می‌کنند کە آنها نە برای یورش و تجاوز و خشونت، کە بمنظور دفاع مشروع از خویش سلاح بدست گرفتەاند.
زن کرد نیز از جنگ بیزار است!
این گروه از زنان نباید فراموش کنند کە کرد جنگ طلب نیست، بلکە جنگ بر وی تحمیل شدەاست، کرد ملت مبارزی است کە برای احقاق حقوق خویش می‌جنگد، نە بمنظور اشغالگری و پایمان کردن حقوق مردم دیگر. سؤالی بسیار سادە از این گروه از زنان: اگر آنها نظیر کردها در یک منطقەی جنگ‌زدە زندگی کنند و خاک و سرزمینشان دائما در معرض اشغال باشد، ملتشان تحت ستم باشد، خانە و کاشانەشان ویران شدە و آوارە گردند، دربرابر دیدگان آنها گروه از جوانانشان قتل‌عام شوند و یا مورد تجاوز قرار گیرند، چە عکس‌العملی از خود نشان خواهند داد؟ آیا با اهدای گل بە دشمنانشان پاسخ خواهند گفت؟
اسلحە می‌تواند هم عامل خشونت باشد و هم منشأ صلح و آرامش
من خطاب بە این گروه از زنان می‌گویم کە زن کرد عاشق تفنگ و جنگ نیست، زن کرد نیز نظیر فمنیستها خواهان عدالت، آزادی و حقوق انسانی برای خود و ملت خویش است. اما با دشمنی درندەخو روبروست، هدف یورش و تجاوز قرار می‌گیرد، فرزندانش در برابر دیدگانش بە قتل می‌رسند، آوارە و دربدر می‌گردد. در چنین شرایطی اگر زن نیز در میدان مبارزە حضور نداشتە باشد، آیا می‌توان از برابری نقش زن و مرد سخن بە میان آورد؟ مطمئنا در چنین حالتی شرکت زنان در جنگها می‌تواند بە تحقق صلح و آرامش و محو نابرابریهای جنسی – کە بە اعتقاد من زن کرد نیز بە همین منظور سلاح بدست گرفتەاست و نە بە هدف ایجاد رعب و وحشت – یاری رساند.
بدیهی است کە جنبش آزادیخواهانەای کە در کلیەی بخشهای کردستان در جریان است، نیروی مسلح نیز دارد. هر آزادیخواه و دمکراسی‌طلبی می‌داند کە هرچە زنان شرکت مؤثرتری در جنبش داشتەباشند، آن جنبش از شانس بیشتری برای پیروزی برخورداراست. بە همین دلیل زن کرد با درک این مسئولیت، حضور خود را در این جنبش تثبیت کردەاست. انکار نمی‌توان کرد کە بدست گرفتن اسلحە جهت دفاع از خود و نە تعرض بە دیگران، حق مشروعی است. سلاحی کە زنان کرد بە دست گرفتەاند، برای دفاع از خویش است، تفاوت سلاح ما و سلاح آنها در همین امر نهفتەاست.
در واقع در شرایطی کە جنگ بر شما تحمیل شدەاست، زنان نمی‌توانند تحت بهانەی روحیەی انسانی و عاطفی از عمل کردن بە وظیفەی مهم دفاع و حراست از میهن سر باززند. وگرنە در روزهای آزاد آیندە نمی‌توانند در عرصەهای دیگر خواستار نقش و موقعیت برابر با مردان گردند. بە همین دلیل اگر امروز اسلحە بدست می‌گیرد، بدین منظور است تا از حقوق خود و انسانهای دیگر دفاع نماید و صلح و آرامش و حقوق یکسان برای ملت خود و همەی اقشار و طبقات جامعە را در سرزمین خویش تأمین نماید. جنگ برای صلح و حقوق مشروع با فلسفەی فمنیستی چە تضادی می‌تواند داشتە باشد؟
کوێستان فتوحی
برگردان: سارم
 

۱۳۹۳ مهر ۱۵, سه‌شنبه

چەکی شانی ژنی کورد و شه‌ڕ بۆ ئاشتی‌‌و مافی ڕه‌وا

 ( لە پەراوێزی رەخنەی هێندێک لە ژنانی فارس لە چەک هەڵگرتنی ژنانی کورد) ‌ 


کوێستان فتوحی
ئه‌وان که‌ خۆیان به‌ پارێزه‌ری مافه‌کانی مرۆڤ ده‌زانن‌و لایه‌نگری یه‌کسانی‌و دادپه‌روه‌ریی له‌ کۆمه‌ڵگه‌دان، بۆ جارێک زه‌حمه‌تیان به‌خۆیان نه‌دا ئاوڕێک له‌ مێژووی پڕ له‌ کاره‌ساتی کوردستان بده‌نه‌وه‌ که کورد‌ به‌ده‌ستی ڕێژیمه‌ دیکتاتۆره‌کان چییان به‌سه‌ر هاتوه‌؟ بۆ جارێک زه‌حمه‌تیان به‌خۆیان نه‌داوه‌  بابه‌تێک له‌سه‌ر پێشێلکردنه‌کانی مافی مرۆڤ له‌لایه‌ن کۆماری ئیسلامی له‌ کوردستان بنووسن، یان بڕۆنه‌ کوردستان و سه‌ردانی ئه‌و ژنانه‌ بکه‌ن که‌ ڕۆڵه‌کانیان له‌ زیندان‌دان، ئێعدام کراون، بێسه‌روشوێنن‌، بپرسن نه‌سرین‌و شه‌هلا که‌عبی دوو خوشکه‌ په‌رستاره‌ سەقزییەکان‌ بۆ ئێعدام کران؟ ئایا ئه‌وانه مافی میلله‌تانی دیکه‌یان پێشێل کردبوو؟  ئایا خاک‌و نیشتمانی وڵاتێکیان داگیر کردوه‌؟  ئه‌و جینایه‌تانه‌ی داعشییه‌کان که‌ ئه‌مڕۆ ئه‌و خانمانه‌ له‌ ڕاگه‌یه‌نه‌کان‌دا ده‌یبینن، 35 ساڵه‌ له‌ په‌نای گوێی ئه‌وان‌دا ده‌سه‌ڵاتدارانی ئێران دژی کوردانی ڕۆژهه‌ڵات  به‌ڕێوه‌ی ده‌به‌ن.






له‌و کاته‌وه‌ که‌ چه‌کداره‌کانی گرووپی تیرۆریستیی داعش، هێرش‌و په‌لاماره‌کانیان بۆ سه‌ر خاک‌و خه‌ڵکی باشووری کوردستان‌و ڕۆژئاوای کوردستان  چڕ کردۆته‌وه، ناوچه‌که‌ تووشی ئاڵۆزی‌و بشێوییه‌کی زۆر بووه‌‌و، به‌ تایبه‌تی له‌و شوێنانه‌ی ئه‌م گرووپه‌ ده‌ستیان به‌سه‌ر‌دا گرتوه‌.  ئه‌وان هێرش بۆ هه‌ر کوێ ده‌بن له‌ ‌هیچ جینایه‌تێک ده‌ست ناگێڕنه‌وه‌. له‌لایه‌کی دیکه‌شه‌وه‌ خه‌ڵکی کوردستان بۆ به‌ربه‌ره‌کانی له‌گه‌ڵ ئه‌م گرووپه‌ توندئاژۆیه‌، له‌به‌ربه‌ره‌کانییه‌کی توند‌و خوێناوی ‌دان‌. ژیانی ئاسایی ئه‌و ناوچانه‌ی که‌ داعش هێرشی بۆ کردوون تێک‌ چووه‌‌‌، به‌ده‌یان هه‌زار که‌س له‌ترسی دڕنده‌ییه‌کانی داعش ماڵ‌و حاڵی خۆیان به‌جێ هێشتوه‌‌و ئاواره‌ بوون. ژماره‌یه‌کی زۆر له‌ ژنان‌و کچانی کوردی ئیزه‌دی شه‌نگال ئه‌سیر بوون‌‌و ده‌ستدرێژییان کراوه‌ته‌سه‌ر. هێزه‌کانی پێشمه‌رگه‌‌و گه‌ریلا بۆ دیفاع له‌ نیشتمانه‌که‌یان له‌ شه‌ڕێکی سه‌خت دان.  لاوان، کچ و کوڕ پۆل پۆل بۆ به‌ربه‌ره‌کانی له‌گه‌ڵ ئه‌و هێزه‌ جینایه‌تکاره‌ی به‌ ناوی ده‌وڵه‌تی ئیسلامیی عێراق‌و شام (داعش) په‌لاماری کوردستانی داوه، ‌‌خوازیاری چه‌ک هه‌ڵگرتنن. 
له‌ رۆژئاوای کوردستان هێزی ژنان به‌ ئازایه‌تییه‌کی که‌موێنه‌وه‌ له‌ شه‌ڕ دان.  ئه‌وه‌ که‌ ژنان له‌ نێو هێزی چه‌کداری کورد دا ده‌بینرێ، پێوه‌ندیی ته‌نیا به‌مڕۆوه‌ نیه‌، ئه‌وه‌ مێژوویه‌کی دوور‌و درێژی له‌ خه‌باتی نه‌ته‌وه‌ی کورد‌دا‌ هه‌یه که‌ له‌م باسه‌‌دا ناگه‌ڕێینه‌وه‌ سه‌ری. به‌ڵام ئه‌وه‌ی ده‌مه‌وێ له‌م وتاره‌دا باسی بکه‌م، له‌پێوه‌ندی له‌گه‌ڵ بۆچوونی کۆمه‌ڵێک له‌ ژنانی «فێمێنیست»ی فارس دایه‌ که‌ ڕه‌خنه‌یان له‌ چه‌کداربوون یان نیزامی بوونی ژنانی کورد گرتوه‌‌، له‌ ژێر ناوی ئه‌وه‌ که‌ چه‌ک ڕوویه‌کی توندوتیژی هه‌یه‌‌و له‌ گه‌ڵ روحی فێمێنیستی دا نایه‌ته‌وه‌!   
ئه‌م کۆمه‌ڵه‌ ژنه‌ له‌ ماڵپه‌ڕی مه‌دره‌سه‌ی فێمێنیستی‌دا، به‌ چاوێکی ڕخنه‌گرانه‌وه‌ ده‌ڕواننه‌ چه‌کداربوونی ژنانی کورد، که‌ گۆیا چه‌ک ‌توندوتیژی له‌ کۆمه‌ڵگه‌دا بڵاو ده‌کاته‌وه‌‌و ئه‌وش له‌گه‌ڵ ڕوانگه‌ی فێمێنیستی که‌ ژنان خه‌باتی بۆ ده‌که‌ن نایه‌ته‌وه‌!  ڕاسته‌ ڕوانگه‌ی فێمێنیستی ڕوانگه‌یه‌کی دادپه‌روه‌رانه‌‌و ئینسانییه‌، به‌ڵام ئایا به‌رگری له‌ نیشتمان، له‌ نه‌ته‌وه‌، له‌ هاوڕه‌گه‌ز‌ له‌ بەرامبەر هێرشکه‌ران‌و ده‌ستدرێژیکه‌ران‌دا، ده‌چێته‌ چ چوارچێوه‌یه‌که‌وه‌؟ له‌ هه‌لومه‌رجێک‌دا که‌ شه‌ڕ به‌سه‌ر نه‌ته‌وه‌‌و نیشتمانه‌که‌ت‌دا سه‌پاوه‌‌و لایه‌نی به‌رانبه‌رت زمانی چه‌ک نه‌بێ هیچ زمانێکی دیکه‌ تێناگا،  فێمێنیسته‌کان ئه‌وکاته‌ ده‌بێ چ بکه‌ن؟  ئایا شه‌ڕێک که‌ بۆ دیفاع‌ له‌ ماف‌و ئازادیی نه‌ته‌وه‌‌و نیشتمان‌، و بۆ پێشگیری لە کوشتاری بە کۆمەڵی مرۆڤەکان بێ،  نابێ فێمێنیسته‌کان خۆی لی‌ده‌ن؟  
ئه‌وه‌ی که‌ شه‌ڕ‌و  توندوتیژی هاوسه‌نگی یه‌کن، گومانی تێ‌دا نیه‌، ئاشکراشه‌ له هه‌ر شوێنێک شه‌ڕ هه‌بێ، چەکیش هه‌یه. له‌ ناوچه‌ی شه‌ڕیش‌دا ئاسان نیه رەفتار‌و‌ هه‌ڵسوکه‌وته‌کان بۆنی توندوتیژییان لێ‌نه‌یه‌، به‌ڵام بەرگریکار‌و ده‌ستدرێژیکه‌ر‌ نابێ وه‌ک یه‌ک لێیان بڕوانرێ.   
ئه‌وه‌ی که‌ ئه‌و خانمانه‌ له‌م ڕۆژانه‌‌دا له‌سه‌ر کورد ته‌نیا چه‌کدار بوونی ژنان ده‌بینن، جێی سه‌رسوڕمانه‌! ئه‌وان که‌ خۆیان به‌ پارێزه‌ری مافه‌کانی مرۆڤ ده‌زانن‌و لایه‌نگری یه‌کسانی‌و دادپه‌روه‌ریی له‌ کۆمه‌ڵگه‌دان، بۆ جارێک زه‌حمه‌تیان به‌خۆیان نه‌دا ئاوڕێک له‌ مێژووی پڕ له‌ کاره‌ساتی کوردستان بده‌نه‌وه‌ که کورد‌ به‌ده‌ستی ڕێژیمه‌ دیکتاتۆره‌کان چییان به‌سه‌ر هاتوه‌؟ بۆ جارێک زه‌حمه‌تیان به‌خۆیان نه‌داوه‌  بابه‌تێک له‌سه‌ر پێشێلکردنه‌کانی مافی مرۆڤ له‌لایه‌ن کۆماری ئیسلامی له‌ کوردستان بنووسن، یان بڕۆنه‌ کوردستان و سه‌ردانی ئه‌و ژنانه‌ بکه‌ن که‌ ڕۆڵه‌کانیان له‌ زیندان‌دان، ئێعدام کراون، بێسه‌روشوێنن‌، بپرسن نه‌سرین‌و شه‌هلا که‌عبی دوو خوشکه‌ په‌رستاره‌ سەقزییەکان‌ بۆ ئێعدام کران؟ ئایا ئه‌وانه مافی میلله‌تانی دیکه‌یان پێشێل کردبوو؟  ئایا خاک‌و نیشتمانی وڵاتێکیان داگیر کردوه‌؟  ئه‌و جینایه‌تانه‌ی داعشییه‌کان که‌ ئه‌مڕۆ ئه‌و خانمانه‌ له‌ ڕاگه‌یه‌نه‌کان‌دا ده‌یبینن، 35 ساڵه‌ له‌ په‌نای گوێی ئه‌وان‌دا ده‌سه‌ڵاتدارانی ئێران دژی کوردانی ڕۆژهه‌ڵات  به‌ڕێوه‌ی ده‌به‌ن. ئه‌وان ئه‌گه‌ر  جینایه‌ته‌کانی داعش‌‌و چه‌کدار بوونی ژنان، نیگه‌رانیان ده‌کا، حه‌ق وابوو جینایه‌ته‌کانی کۆماری ئیسلامییش که‌ 35 ساڵه‌ له‌ دژی خه‌ڵکی بێمافی کوردستان که‌ ئێستاش درێژه‌ی هه‌یه‌ نیگه‌رانی بکردنایه‌‌‌و وه‌ک چالاکێکی مافی مرۆڤی ئه‌و وڵاته‌، وه‌ک فێمێنیستێکی ڕاسته‌قینه‌، له‌ ئاست ئه‌م هه‌موو ناعه‌داڵه‌تییه‌ی به‌رانبه‌ر به‌ خه‌ڵکی کوردستان‌ ده‌کرێ، بێده‌نگییان هه‌ڵنه‌بژاردایه‌.  35 ساڵه‌ کۆماری ئیسلامی به‌ دڕنده‌نه‌ترین شێوه‌ ره‌فتاری له‌گه‌ڵ خه‌ڵکی کوردستان کردوه،‌ به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ ئه‌و ژنانه‌ زه‌حمه‌تیان به‌خۆیان نه‌داوه‌ ته‌نانه‌ت به‌ نووسینی وتارێکیش ڕه‌خنه‌ی خۆیان له‌م ده‌سه‌ڵاته‌ که‌ هه‌ڵاواردنی به‌ ئاشکرای نه‌ته‌وه‌یی، سیاسی، ڕه‌گه‌زی دژی خه‌ڵکی کوردستان پیشه‌ی هه‌میشه‌یی بووه‌، ده‌رببڕن.  
ئه‌وان حه‌قیانه‌ وێنه‌ی ژنانی چه‌کدار نیگه‌رانیان بکا، چونکه‌ بۆخۆیان له‌ ژیانێکی ئارام‌دا ده‌ژین، ئه‌و زوڵم‌و ناحه‌قییه‌ی له‌ ژنی کورد کراوه‌ ره‌نگه‌ به‌ خه‌ونیش نه‌یان بینیبێ. ئه‌وان له‌گه‌ڵ چه‌ک نامۆن‌ چونکه‌ «یواشکی»! ‌له‌ مافی نه‌ته‌وه‌ بنده‌سته‌کانی وڵاته‌که‌ی خۆیان ده‌ڕوانن. ئه‌وان وه‌ک فێمێنیستێک ئه‌گه‌ر هه‌ستیان به‌ ئازاری کاره‌ساته دڵته‌زێنه‌‌کانی که‌ به‌سه‌ر خه‌ڵکی ڕۆژهه‌ڵاتی کوردستان هاتوە،  بکردایە، ئه‌گه‌ر هه‌ستیان به‌ ئازاری کاره‌ساتەکانی شه‌نگاڵ‌و کوبانی له‌لایه‌ن داعشییه‌ نوێیه‌کانه‌وه‌ بکردایه‌، هه‌رگیز ره‌خنه‌یان له‌ به‌ نیزامی کردن‌و چه‌کدار بوونی ژنانی کورد نه‌ده‌گرت.  ئه‌گه‌ر هێندێک به‌ ئینسافه‌وه‌ له‌ ژنانی چه‌کداری کورد بڕوانن، ده‌زانن که‌ ئه‌وان بۆ دیفاعێکی ڕه‌وا چه‌کیان هه‌ڵگرتوه‌، نه‌ک بۆ هێرش و په‌لاماردان‌و توندوتیژی نواندن.
ژنی کوردیش له‌شه‌ڕ بێزاره‌!
ئه‌و خانمانه‌ نابێ لێیان تێک بچێ‌ که‌ کورد شه‌ڕخواز نیه‌‌و شه‌ڕی به‌سه‌ر‌دا سه‌پاوه‌، به‌ڵام کورد نه‌ته‌وه‌یه‌کی خه‌باتکاره‌‌و بۆمافه‌کانی خۆی شه‌ڕ ده‌کا، نه‌ک بۆ داگیرکردن‌و پێشێلکردنی مافی خه‌ڵکانی دیکه‌. پرسیارێکی زۆر ئاسان بۆ ئه‌و خانمانه‌! ئه‌گه‌ر ئه‌وان  وه‌ک کورد له‌ ناوچه‌یه‌کی شه‌ڕ به‌سه‌ر‌دا سه‌پاودا بژین‌و به‌رده‌وام خاک‌و نیشتمانه‌که‌یان لێ‌داگیر بکرێ، زوڵم له‌ نه‌ته‌وه‌که‌یان بکرێ، ماڵیان وێران بکه‌ن‌و ده‌ربه‌ده‌ریان بکه‌ن، به‌به‌رچاویانه‌وه‌‌‌ پۆل پۆل ڕۆڵه‌کانیان قه‌تڵ‌عام بکه‌ن، ده‌ستدرێژی بکرێته‌سه‌ریان، ئه‌وان بن چ ده‌که‌ن؟  ئایا به‌ دانی چه‌پکه‌ گوڵ وڵامی دوژمنه‌کانیان ده‌ده‌نه‌وه‌؟‌! 
چه‌ک ده‌توانێ هه‌م‌سه‌رچاوه‌ی توندوتیژی بێ، هه‌م ئارامی‌و ئاسووده‌یی
من به‌و خانمانه‌ ده‌ڵێم ژنی کورد عاشقی تفه‌نگ‌و شه‌ڕ نیه‌، ژنی کوردیش وه‌ک فێمێنیسته‌کان دادپه‌روه‌ری، ئازادی‌و مافی ئینسانییان بۆ خۆیان‌و بۆ نه‌ته‌وه‌که‌یان ده‌وێ، به‌ڵام  له‌ گه‌ڵ دوژمنێکی دڕنده‌ ڕووبه‌ڕوون، ‌هێرش‌و ده‌ستدرێژییان ده‌کرێتەسه‌ر، رۆڵه‌کانیان به‌به‌رچاوی خۆیانه‌وه‌ ده‌کوژرێن، ئاواره‌‌و بێ‌ماڵ‌و حاڵ ده‌کرێن. ئه‌گه‌ر له‌هه‌لومه‌رجێکی وادا ژنیش له‌مه‌یدانی به‌ربه‌ره‌کانی‌دا حوزووری نه‌بێ، ئایا ده‌کرێ باس له‌ به‌رابه‌ریی‌ رۆڵی ژن‌و پیاو بکەین ؟ به‌ دڵنیاییه‌وه‌ له‌ حاڵه‌تێکی وادا به‌شداریی ژنان له‌ شه‌ڕه‌کان‌دا ده‌توانێ یارمه‌تی بکا به‌ ئاسووده‌یی‌‌و ئارامی‌و به‌ سڕینه‌وه‌ی نابه‌رابه‌رییه‌ جنسییه‌تییه‌کان، که‌ به‌بڕوای من ژنی کورد هه‌ر به‌م مه‌به‌سته‌ش چه‌کی هه‌ڵگرتوه‌، نه‌ک به‌مه‌به‌ستی ترس‌و تۆقاندن. 
ئاشکرایه‌ بزووتنه‌وه‌یه‌کی مافخوازی که‌ له‌ هه‌موو به‌شه‌کانی کوردستان‌دا هه‌یه‌، هێزی چه‌کداریشی هه‌یه‌. هه‌موو ‌ئازادیخواز‌ و دیموكراسیخوازێک ئه‌وه‌ ده‌زانێ‌ هه‌ر‌چی‌ ژنان به‌شداریی‌ كاریگەرتریان له‌ هه‌ر بزووتنه‌وه‌یه‌ك‌دا هه‌بێ‌ ، ئه‌و بزووتنه‌وه‌یه‌ شانسی‌ سه‌ركه‌وتنی‌ زیاتره‌. بۆیه‌ ژنی کورد به‌ هه‌ستکردن به‌م به‌رپرسیاره‌تییه‌، حوزووری خۆی له‌ نێو ئه‌و بزووتنه‌وانه‌دا مسۆگه‌ر کردوه‌. 
حاشای لێ‌ناکرێ هه‌ڵگرتنی چه‌ک بۆ پارێزگاری له‌ خۆت مافێکی ڕه‌وایه،‌ نه‌ک بۆ ئه‌وه‌ی به‌رده‌رگا به‌خه‌ڵکی دیکه‌ی پێ بگری. ئه‌و چه‌که‌ی ژنانی کورد هه‌ڵیان گرتوه‌ بۆ دیفاع کردنه‌ له‌ خۆیان، ئه‌مه‌یه‌ جیاوازیی چه‌کی ئێمه‌ له‌گه‌ڵ چه‌کی ئه‌وان‌!   
له‌ ڕاستی‌دا له‌ هه‌لومه‌رجێک‌دا که‌ شه‌ڕت به‌سه‌ر‌دا سه‌پاوە، ژنان ناکرێ به‌ناوی هەبوونی روحیاتی ئینسانی‌و مێهره‌بانانه‌ خۆ له‌ئه‌رکێکی گرنگ که‌ پاراستنی وڵاته‌ خۆ ببوێرن.  ئه‌گه‌رنا له‌ دواڕۆژی ڕزگاری‌دا ناتوانن له‌ بواره‌کانی دیکه‌دا خوازیاری رۆڵی یه‌کسان له‌گه‌ڵ پیاوان بن. بۆیه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌مڕۆ ده‌ست بۆ تفه‌نگ ده‌با، به‌و مانایه‌ ده‌ستی بۆ ده‌با تا دیفاع له‌ مافه‌کانی خۆی و مرۆڤەکانی دیکە بکا‌و ئاشتی‌و ئارامی‌، مافی‌ وه‌ک یه‌ک بۆ نه‌ته‌وه‌‌و هه‌موو چین‌و توێژێکی کۆمه‌ڵگه‌که‌ی‌ ‌‌ له‌ نیشتمانه‌که‌ی‌دا جێگیر بکات‌. شه‌ڕ بۆ ئاشتی‌‌و مافی ڕه‌وا ‌ ده‌بێ چ دژایه‌تییه‌کی له‌گه‌ڵ فه‌لسه‌فه‌ی فێمێنیستی‌دا هه‌بێ؟
له‌ ژماره‌ ٦٤١ ی رۆژنامه‌ی "کوردستان"دا بڵاو بۆته‌وه‌  

۱۳۹۳ مهر ۱۲, شنبه

ڕاگه‌یه‌ندراوی ژنان بۆ پشتیوانی لە خەڵکی کوبانی

نزیکەی دوو ساڵە کە خەڵکی شاری کۆبانێ لە بەرانبەر هێرشی بێ بەزەییانە و پەیتاپەیتای گروپی تیرۆرستی داعشدا بەرگریی دەکەن. هێزەکانی ئەو گروپە دوای پڕچەک بوون بەو چەکانەی کە لە سوپای عێراقەوە وەدەستیان هێنابوو، هێرشەکانیان بۆ سەر کۆبانێ زیاتر کرد. زیاتر لە سێ سەد گوندی دەوروبەری کۆبانێ کەوتونەتە ژێر دەستی داعش. دەیان هەزار کەس لە کوردەکانی سوریا ئاوارەبوون. زۆربەی ئاوارەکان بەرەوڕووی سنورە داخراوەکانی تورکیا بوونەتەوە و لەلایەن هێزەکانی پۆلیسی ئەو وڵاتەوە کەوتوونەتە بەر لێدان و کوتان.
تا ئێستاش گروپی داعش بۆ چوونە نێو کۆبانێ، سوود لە خاکی تورکیا وەردەگرێت.  دەکرێ دانوستانەکانی ئاشتیی کوردانی باکوور لەگەڵ دەوڵەتی تورکیا بکەوێتە ژێر کاریگەریی کردارەکانی تورکیە و کەوتنی کۆبانێوە. لەلایەکی دیکە داوای کورەکانی سوریا بۆ پڕچەککردن لەلایەن ئەمریکا و هاوپەیمانە ئوروپاییەکانەوە وەڵامی نەدراوەتەوە. کۆبانێ لەلێواری کەوتنە و هەر ساتێک شیمانەی روودانی تراژیدیایەکی مرۆیی لەو ناوچەیە دەکرێت. هێزە چەکدارە کوردەکانی جێگیر لەو ناوچەیە، خۆیان بۆ شەڕی ماڵەوماڵی داعش ئامادە دەکەن. ئەوەلە کاتێکدایە کە هاوپەیمانی جیهانی چاویان لە حاند ئەم مەترسیانە قوچاندووە کە هەڕەشە لە دانیشتووانی ئەم شارە دەکەن.‌ هێشتا ئەو رۆژانەی کە کارە دڕندەکانی ئەو گروپەمان لە شنگال لە هەرێمی کوردستان دیت، زۆر تێنەپەریوە و ئێساش زامی دەستدرێژی بۆ سەر ژنانی کوردی ئێزدی و فرۆشتنیان لە بازارەکانی موسڵدا، کوشتنی بەکۆمەڵی پیاوان و ئاوارەبوونی هەزاران ژن و منداڵ و کەسانی بەساڵاچوو، هەر تازەیە. هەر ساتێک هەڕەشە روودانی تراژیدیایەکی مرۆیی بەڕێوەیە، بەچەشنێک کە هەواڵی سەربڕینی ژنانی گەریلاش لەلایەن ئەو گروپەوە لە کۆبانێ بڵاوبووەتەوە.
ئێمە کە ئەم بەیاننامەیەمان واژۆ کردووە، وێڕای دەربڕینی بێزاریمان لە تاوانەکانی داعش لە سوریە  و بە رەخنە گرتن لە رەفتاری سیاسی دوولایەنەی ئەمریکا و هاوپەیمانە ئوروپاییەکانی، داوا لە کۆمەڵگەی جیهانی دەکەین کە لەبەرانبەر کردارە دڕندەییەکانی داعشدا بێدەنگ نەبن و هەموو توانا و کەرەستەکانی خۆیان بۆ پشتیوانی لە خەڵکی کۆبانێ و رێگرتن لەم مەترسییە جدییە بگرنەبەر کە لە سەرانسەری جیهاندا هەرەشە لە ئاسایش و شارستانیەتی مرۆڤایتی دەکات.
داوا لە هەموو هێزە ئازادیخواز و بەرگریکارانی مافی مرۆڤ لە هەر شوێنێکی ئەم جیهانە دەکەین، لە بەرانبەر کردەوە دڕندەکانی داعشدا بێدەنگ نەبن. داوا لە تورکیا دەکەین کۆتایی بە پشتوانییەکانی بۆ داعش بهێنیت و بە لەبەرچاوگرتنی مافی پەناخوازان و و ئاوارە کوردەکان، سنوورەکانیان بەڕوودا بکاتەوە. هەروەها ئێمە وێڕای پشتیوانی لە خەباتی کوردەکان لە سوریا داوای هەڵوێستی خێرای رێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکان بۆ هاوکاری بۆ خەڵکی کۆبانێ دەکەین.

سووسەن محمەدخانی غیاسوەند,  روئیا تلوعی, مەهین شوکرولاپوور, ناهید موکری, سەحەر دیناروەند, شلێر باپیری,  شەهلا دەباخی, شکۆفه قوبادی, ئەسمر میعماری, کوێستان فتووحی, مەنیژە میرموکری, نەهيه خۆشكەلام, ئازەر تاهیرئابادی, تووران زەندی, سەحەر ئەکبەری, شلێر شبلى, فەرزانه جەلالى, فەریده قوبادی, زۆهره حەبيب محەمەدی, پرشنگ محەمەدی, ویدا بالیخانی, ئازیتا بەهرامی, پەروانە ئەحمدیان, لەیلا محەمەدی, سۆما کامیاران, رۆزا ڤیان, کەنێرە هەورامی, کەژال حاجی میرزایی، لەیلی کوردستانی, گولبەهار شەریفی,ئەرشیا حەیدەری, لەیل زرێبار, رۆژان فەیز, شەوبۆ بەشیری, شەهلا نیگەهدار, نگین وەتەن دۆست, لەیلا ئەحمەدی, مەهناز مەهدەوی, چنوور قادری, ژیلا رەسوولی, کانی حەمیدی, میهری سەبزی, نەسرین کەریمی, شیلا محەمەدیان, شایستە ئەرجوونی, پەری رەها, شەیدا خەرازی, سەمیرا هووشیاریان, فرووغ جەواهیرى, سوهەیلا رووحانی, مەلیکه ئەلەم هولی, موژگان تابانی, شایسته محەمەدیان, فاتي محەمەدی,هەلاله مستەفازاده, نگین شێخولئیسلامی وەتەنی, مەرزیە کەرباسچی، گولالە سەمیعی، نەسرین زەمانی، تروسکە سادقی، مەرزیە جەوانمەردی، سووسن کولیوەند، ئارێز محەمەدی، کوێستان داوودی، مریەم ئەشرافی، سودە راد، نەسرین پازوکی، نەسرین ئەسکەندەری، فایزە سالحی، بەیان محەمەدی، دلنیا رەزایی، فەرۆخ لەقا موعتەمێد وەزیری، رۆژان رەزایی، ژیلا گولعەنبەر، پەری رەشیدیان، بەهیە حەیدەری، مەهاباد عەزیزی، سەبری بەهمەنی، مریەم موەزین  زادە، تاهیرە خورەمی، تەییبە ئەسغەرزادە، مینا لبادی، ئەفسانە بەهەشتی زادە، سنوور یونسی، چەمەن حەداد، هەتاو عەبدولاهی، یازان ئەکبەری، سەمیرا ئەلوەندی، شیرین قازی، ئیلهام حیکمەت ئارا، مریەم ئەحمەدی، شلێر فەتاحی، فەریبا محەمەدی، سەبا ئیسماعیلی، کەژال بلووری، مەستانە عەبدی، سەیران حسێن پەناهی، روئیا حسەینی، لەیلا سەقزی، سارا محەمەدی، کانی کەریمیان، کەژال درەخشانی، سومەیە ۆرستەم پوور، مەنیژە پیرۆتی، کوێستان هومەیلی، زۆزان رەسوولزادە، مریەم مەسعوودی، گولەباخ بەهرامی، کەژال نەقشبەندی، رادە پالانی، شەهلا یارحسێنی، فاختە لونا زەمانی، مەران ئەعزەمی، نەستەرەن ئەعزەمی، فەرناز مەسعوودی، سورەیا فەلاح، مریەم عەنبەرسووز، رۆکسانا رەمزی، زیلان زەرزا، رۆژین توتونچیان، ئەحیا مەهدەوی، ژالە مەهدەوی، حوورا ئەمیرانی، سکالا حەکیم زادە، سیمین نەسرولاهی، رێحانە ئیسماعیلی، ئازادە شەفیعی، چنوور میهرپەروەر،دلبەر تەوەکولی، پەروانە وەحیدمەنش، میترا نیک، ئاناهیتا عەرەب خانی، هایدە عەرەب خانی، شەمسی رەمەزانزادە، نەرمین بەهەشتیزادە، ئەنسیە حەربی، روئیا حەربی، فرووغ مەهدەوی، کانی تەیمووری، مریەم فەتحی، میترا فاتمی، مریەم قازی، فەتحیە یەزدی، مەهشید پێگاهی، هەیفا ئەسەدی، گولنار میرزایی، نێدا شەهبازی، نگین قادری، رۆژە عەزیزی، بەدری تەوحیدی، شەونم هەمزەیی، فلۆریا محەمەدپوور، روفیا رەمەزانعەلی، گەلاوێژ رەزازادە، نارین محەمەدی، ناهید حسەینی، جەمیلە رەحیمی، فەراسەت سالحی، فوزیە سالحی، پەروین شەلماشی، جەمیلە حەسەنخاڵی، رووناک فەرهەنگ، سارا شەرارە شەمامی، زێنەب ایلخانی، شەهلا ئەبقەری، ئیلناز سولتانی، ئیلهام چایچی، مریەم غەزالی، ژالان موعتەمێدی، بەهار سنە، مەرجان ئەندروودی، سەبا واسفی، زەهرا محەمەدی، شادی ئەمین، نەسرین مەدەنی، مریەم غۆفرانی، نەعیمە دووستدار، نەییر کەمالی.

بیانیە زنان در حمایت از مردم کوبانی

حدود دو سال است که مردم شهر کوبانی در مقابل حملات بی‌رحمانه گروه تروریستی داعش مقاومت می کنند. نیروهای این گروه پس از مجهز شدن به تسلیحات سنگینی که از عراق به دست آورده بودند بر شدت حملاتشان به شهر کوبانی افزودند. بیش از سیصد روستای اطراف این شهر به تصرف نیروهای داعش درآمده است. دههاهزار نفر از کردهای سوریه آواره شده‌اند. بسیاری از آوارگان کرد با مرزهای بسته ترکیه مواجه شده‌اند و توسط نیروهای پلیس این کشور مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند. نیروهای داعش تاکنون نیز با استفاده از خاک ترکیە وارد منطقه کوبانی می‌شوند. مذاکرات صلح کردهای ترکیه با دولت این کشور می تواند تحت الشعاع عملکرد ترکیه و سقوط کوبانی قرار بگیرد. از دیگر سو با تقاضای کردهای سوریه مبنی بر دریافت تجهیزات نظامی از آمریکا و کشورهای اروپایی موافقت نشده است. کوبانی در آستانه سقوط قرار گرفته‌است و هر لحظه احتمال بروز یک فاجعه انسانی در این منطقه وجود دارد. نیروهای کرد مستقر در این شهر خود را برای درگیری خانه به خانه با گروه تروریستی داعش آماده می‌کنند. این در حالیست که دنیا و ائتلاف علیه داعش چشمهای خود را به روی خطری که مردم این شهر را تهدید می کند بسته‌اند. از روزهایی که توحش این گروه را در شنگال واقع در اقلیم کردستان به نظاره نشستیم، چندان نگذشتە است. زخم تجاوز به زنان کرد ایزدی در این شهر توسط نیروهای تروریستی داعش و فروش آنها در بازار موصل، کشتار مردانشان و آواره شدن هزاران کودک و زن و افراد سالخورده هنوز تازه است. دامنەی یک فاجعەی انسانی هر لحظە رو بە گسترش و وخامت میگذارد بگونەای کە حتی اخباری از بریدە شدن سر زنان گریلا توسط داعش در کوبانی منتشر شدە است. 
ما امضا کنندگان این بیانیه ضمن ابراز انزجار از جنایات داعش در سوریه و با انتقاد از رفتار سیاسی دوگانه آمریکا و متحدین اروپایی‌اش در مقابله با این گروه تروریستی از جامعه جهانی می خواهیم در مقابل توحش داعش سکوت نکنند و تمام امکانات و توان خود را برای حمایت از مردم کوبانی و پیشگیری از خطری جدی بر امنیت جامعە و تمدن بشری در اقصی نقاط جهان به کار گیرند. ما از کلیه نیروهای آزادیخواه و مدعی دفاع از حقوق بشر در هر نقطه از جهان توقع داریم در مقابل جنایات داعش سکوت نکنند. ما از ترکیه می خواهیم تا به حمایتهای پیدا و پنهانش از داعش پایان بدهد و با رعایت کلیه حقوق پناهجویان و آوارگان کرد از بستن مرزهایش به روی آنها خودداری کند. ما همچنین ضمن حمایت از مبارزات برحق کردهای سوریه خواستار اقدام سریع سازمان ملل متحد برای کمک به مردم کوبانی هستیم.
۱-سوسن محمدخانی غیاثوند
۲-رویا طلوعی
۳-مهین شکرلله پور
٤-ناهید مکری
۵-سحر دیناروند
٦-شلیر باپیری 
۷-شهلا دباغی
۸-شکوفه قبادی
۹-اسمر معماری
۱٠-کوێستان فتوحی
۱۱-منیژە میر مکری
۱۲-نهيه خوشكلام
۱۳-آذر طاهر آبادی
۱٤-توران زندی
۱۵-سحر اکبری
۱٦-شلير شبلى
۱۷-فرزانه جلالى
 ۱۸-فریده قبادی
 ۱۹-زهره حبيب محمدي
 ۲٠-پرشنگ محمدی
 ۲۱-ویدا بالیخانی
 ۲۲-آزیتا بهرامی
 ۲۳-پروانە احمدیان
 ۲٤-لیلا محمدی
 ۲۵-سوما کامیاران
 ۲٦-روزا ویان
 ۲۷-کنیرە هورامی
 ۲۸-سارا شرارە شمامی
 ۲۹-کژال حاجی میرزایی
 ۳٠-لیلی کردستانی
 ۳۱-گلبهار شریفی
۳۲-عرشیا حیدری
 ۳۳-لیل زریبار
 ۳٤-روژان فیض
 ۳۵-شب بو بشیری
 ۳٦-شهلا نگهدار
 ۳۷-نگین وطن دوست
 ۳۸-لیلا احمدی
 ۳۹-مهناز مهدوی
 ٤٠-چنور قادری
 ٤۱-ژیلا رسولی
 ٤۲-کانی حمیدی
٤۳ - مهری سبزی
 ٤٤-نسرین کریمی
٤۵ -شیلا محمدیان
٤٦- شایستە عرجونی
 ٤۷-پری رها
 ٤۸-شیدا خرازی
٤۹-سمیرا هوشیاریان
۵٠-فروغ جواهرى
 ۵۱-سهیلا روحانی
 ۵۲-ملکه علم هولی
 ۵۳-مژگان تابانی
 ۵٤-شایسته محمدیان
 ۵۵-فاطي محمدي
۵٦-هلاله مصطفی زاده
 ۵۷-نگین شیخ السلامی وطنی
۵۸- مرضیە کرباسچی
۵۹- گلالە سمیعی
٦٠- نسرین زمانی
٦۱- تروسکە صادقی
٦۲- مرضیە جوانمردی
٦۳- سوسن کولیوند
٦٤- آریز محمدی
٦۵- کویستان داوودی
٦٦- مریم اشرافی
٦۷- سودە راد
٦۸- نسرین پازوکی
٦۹- نسرین اسکندری
۷٠- فائزە صالحی
۷۱-بیان محمدی
۷۲-دلنیا رضایی
۷۳-فرخ لقا معتمد وزیری
۷٤- روژان رضایی
۷۵- ژیلا گلعنبر
۷٦- پری رشیدیان
۷۷-بهیە حیدری
۷۸-مهاباد عزیزی
۷۹- صبری بهمنی
۸٠-مریم موذن زادە
۸۱-طاهرە خرمی
۸۲- طیبە اصغرزادە
۸۳- مینا لبادی
۸٤- افسانە بهشتی زادە
۸۵- سنور یونسی
۸٦- چمن حداد
۸۷- هتاو عبداللهی
۸۸- یازان اکبری
۸۹- سمیرا الوندی
۹٠-شیرین قاضی
۹۱-الهام حکمت آرا
۹۲-مریم احمدی
۹۳-شلێر فتاحی
۹٤- فریبا محمدی
۹۵-صبا اسماعیلی
۹٦-کژال بلوری
۹۷-مستانە عبدی
۹۸-سیران حسین پناهی
۹۹-رویا حسینی
۱٠٠-لیلا سقزی
۱٠۱-سارا محمدی
۱٠۲- کانی کریمیان
۱٠۳-کژال درخشانی
۱٠٤-سمیە رستم پور
۱٠۵-منیژە پیروتی
۱٠٦-کویستان همیلی
۱٠۷زوزان رسولزادە
۱٠۸-مریم مسعودی
۱٠۹-گلباخ بهرامی
 ۱۱٠-کژال نقشبندی
۱۱۱- رادە پالانی
۱۱۲-شهلا یارحسینی
۱۱۳-فاختە لونا زمانی
۱۱٤-مەران اعظمی
۱۱۵-نسترن اعظمی
۱۱٦-فرناز مسعودی
۱۱۷-ثریا فلاح
۱۱۸-مریم عنبر سوز
۱۱۹-رکسانا رمزی
۱۲٠-زیلان زرزا
۱۲۱-روژین توتونچیان
۱۲۲-احیا مهدوی
۱۲۳-ژالە مهدوی
۱۲٤-حورا امیرانی
۱۲۵- سکالا حکیمزادە
۱۲٦-سیمین نصراللهی
۱۲۷-ریحانە اسماعیلی
۱۲۸-آزادە شفیعی
۱۲۹-چنوور مهرپرور
۱۳٠-دلبر توکلی
۱۳۱-پروانە وحیدمنش
۱۳۲-میترا نیک
۱۳۳-آناهیتا عرب خانی
۱۳٤هایدە عرب خانی
۱۳۵- شمسی رمضانزادە
۱۳٦-نرمین بهشتی زادە
۱۳۷-انسیە حربی
۱۳۸-رویا حربی
۱۳۹- فروغ مهدوی
۱٤٠-نکانی تیموری
۱٤۱-مریم فتحی
۱٤۲-میترا فاطمی
۱٤۳-مریم قاضی
۱٤٤-فتحیە یزدی
۱٤۵-مهشید پگاهی
۱٤٦- هیفا اسدی
۱٤۷- گلنار میرزایی
۱٤۸ نداشهبازی
۱٤۹ نگین قادری
۱۵٠ روژە عزیزی
۱۵۱ بدری توحیدی
۱۵۲ شبنم حمزەای
۱۵۳ فلوریا محمدپور
۱۵٤ روفیا رمضانعلی
۱۵۵ گلاویژ رضازادە
۱۵٦ نارین محمدی
۱۵۷ ناهید حسینی (لندن)
۱۵۸ جمیلە رحیمی
۱۵۹ فراست صالحی
۱٦٠ فوزیە صالحی
۱٦۱ پروین شمامی
۱٦۲ جمیلە حسنخالی
۱٦۳ روناک فرهنگ
۱٦٤ زینب ایلخانی
۱٦۵ شهلا ابقری
۱٦٦ ایلناز سلطانی
۱٦۷ الهام چایچی
۱٦۸ مریم غزالی
۱٦۹ ژالان معتمدی
۱۷٠ بهار سنە
۱۷۱ مرجان اندرودی
۱۷۲ صبا واثفی
۱۷۳ زهرا محمدی
۱۷٤ شادی امین
۱۷۵ نسرین مدنی
۱۷٦ مریم غفرانی
۱۷۷ نعیمە دوستدار
۱۷۸ نیر کمالی